Vi khuẩn đi qua lỗ sâu răng hay vết nứt răng có thể là nguyên do của bệnh viêm quanh cuống răng. Đầu tiên vi khuẩn thâm nhập qua men răng sau đó tới ngà răng rồi vào tủy răng làm cho tủy bị viêm rồi chết. Sau khi tủy chết, vi khuẩn tiếp tục đi sâu hơn và qua lỗ chóp răng để xâm nhập vào tổ chức quanh chóp răng.

Sự đáp ứng của tổ chức quanh chóp răng với vi khuẩn gọi là viêm quanh chóp răng. Tuy nhiên, cũng có trường hợp do răng bị sang chấn mạnh làm tổn thương huyết mạch nuôi dưỡng dẫn đến chết tủy rồi viêm quanh cuống. Trường hợp này là phản ứng của tổ chức quanh răng với các sản phẩm của tủy chết. đó là dấu hiệu viêm chân răng trước nhất.

Bệnh có thể cấp tính hay mãn tính với các triệu chứng lâm sàng và X-quang. Khi bệnh cấp tính thì bệnh nhân thấy đau răng, nhất là khi chạm vào, có cảm giác chồi răng và lung lay răng, sưng vùng lợi quanh răng. Khám trong miệng bệnh nhân có thể thấy lỗ sâu, răng có thể đổi màu xám do tủy chết, gõ dọc và gõ ngang tuần tự các răng thấy răng bệnh đau (để ý là động tác gõ có thể làm bệnh nhân đau tới mức ôm mặt nếu là viêm quanh chóp cấp, đau ít nếu là viêm quanh chóp bán cấp).

Răng bị viêm quanh cuống cần được chữa tủy hoặc nhổ, việc chữa hay nhổ tùy thuộc vào chừng độ thương tổn tổ chức cứng của răng và thương tổn của vùng quanh răng. Nếu đang có đợt bệnh cấp thì bệnh nhân cần được dùng kháng sinh và các thuốc làm giảm triệu chứng sưng đau  trước khi điều trị viêm chân răng